یکشنبه ۱۴۰۰/۰۳/۲۳

پیام شهر، از حفظ سلامت روان در روزهای کرونایی گزارش می هد؛

سونامی اختلالات روانی در دوران پساکرونا

سلامت روان در بهترین حالت همواره از نظر اهمیت در جایگاه بعد از سلامت جسم قرار داشته است تا جاییکه در واقعیت توجه به آن در انبوه مشکلات پیرامون، مقوله ای لوکس به نظر می رسد. در حالیکه تجربه بیش از یکساله همه گیری کرونا و خانه نشینی‌ها و محدودیت های ارتباطی نشان داد، سلامت روان از اولویتی غیرقابل انکار برخوردار است که نمی توان آن را نادیده گرفت. این تجربه بیش از یکساله پاندمی کرونا و آینده ای مبهم از شیوه مواجهه با ویروس اضطراب، افسردگی، تنش های خانوادگی، تنهایی و بغض های فروخورده ناشی از سوگواری‌های در تنهایی ناشی از کرونا، موارد غیرقابل انکاری هستند که ضرورت مشاوره های روانشناسی و سلامت روان را بیش از پیش نشان می دهد. در شرایط شیوع کرونا نه تنها باید به حفظ سلامت جسمی اهمیت داد؛ بلکه باید مراقب سلامت روان خود و افراد خانواده هم بود. گاهی اپیدمی اضطراب بسیار سریع‌تر از اپیدمی بیماری رشد می‌کند و ابهامات موجود در این شرایط می‌تواند احساس ناامنی، نگرانی و اضطراب را افزایش دهد. علاوه بر این، استرس و بیقراری‌های کودکان که ناشی از تعطیلی مدارس و در خانه ماندن های طولانی مدت است از یک طرف، سرخوردگی های کودکان و دانش آموزان ناتوان از تهیه تجهیزاتی اعم از گوشی هوشمند و تبلت برای پیوستن به آموزش مجازی از دیگر مواردی است که اهمیت سلامت روان را بیشتر می کند و در جای خود باید مورد توجه قرار گیرد.

در دوران پساکرونا نرخ اختلالات روانی بیشتر می شود

در چنین شرایطی رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشورمعتقد است؛ در دوران پساکرونا نرخ اختلالات روانی بیشترمی شود و با سونامی اختلالات روانی و آسیب‌های اجتماعی مواجه خواهیم بود؛ بنابراین باید از اکنون پیش‌بینی‌ها و هماهنگی‌های لازم را انجام دهیم.

حاتمی بر ضرورت نهادینه شدن فرهنگ مراجعه به روانشناس و مشاوره تاکید کرده و گفته است: با ورود ویروس کرونا به کشور مردم در حال تجربه بحرانی با ابهامات زیاد هستند که محدودیت‌های ارتباطی زیادی نیز برایشان ایجاد کرده است و همین بحران منجر به تحت فشار گذاشتن و تجربه استرس و اضطراب زیاد برای آنها شده است.

حاتمی  تصریح کرد: معمولا وقتی به روانشناس مراجعه می‌کنیم که دچار بیماری حادی شده‌ایم؛ درحالی که آسیب های  روانی مزمن هستند و توصیه می‌کنم اگر مردم نشانه های روانشناختی اختلالات را دارند حتما از روانشناسان و مشاوران برای شرایط کنونی خود مشورت بگیرند و مراقبت از خود و دگر مراقبتی را در راس کارها قرار دهند.

این مسئول  با بیان اینکه در شرایط پاندمی کووید ،۱۹ روزانه بیش از ۱۰۰ هزار خدمات روانشناسی و مشاوره در سطح کشور ارائه می‌شود. بیان کرده است: بررسی‌های عینی گویای این مساله است که بیشترین مراجعات به روانشناسان و مشاوران در شرایط پاندمی کووید ۱۹، معطوف به خانواده‌ها و در راستای نحوه برقراری ارتباط با فرزندانشان می شود.

تشکیل کمیته  سلامت روان در استانداری قزوین

درهمین حال مریم بیدخام مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری قزوین نیز در گفت‌وگو با"پیام شهر" از تشکیل کمیته سلامت روان خبرمی دهد و می گوید: این کمیته با محوریت دانشگاه علوم پزشکی  و همکاری ادارات کل بهزیستی و آموزش و پرورش و سازمانهای مردم ‌نهاد تشکیل شده است تا  برای شناخت مشکلات و راهکارهای افزایش تاب آوری سلامت معنوی و سلامت روان در برابر بیماری کرونا و پس از آن  راهکارها و اقداماتی داشته باشد.

به گفته وی، افزایش  خدمات مشاوره ای مجازی و غیرحضوری و فعالیت 24 ساعته خطوط ارتباطی سازمان بهزیستی از قبیل خط 1480 از جمله اقداماتی است که برای سازمان بهزیستی در این کمیته تعریف شد ه است.

وی ادامه داد: در شرایط شیوع کرونا بیشتر مردم با اثرات روانی این بیماری همچون استرس و فشارهای روانی و اختلالات اضطرابی دست به گریبان هستند که البته باید با رعایت پروتکلهای بهداشتی و تقویت اعتماد به نفس بر این مشکلات غلبه شود؛ چرا که موضوعاتی از قبیل استرس خود باعث پایین آمد سطح ایمنی بدن خواهد شد.

وی همچنین به افرادی که در دوران بحران کرونا بیشتر آسیب پذیر هستند اشاره می کند و می گوید: اقشارآسیب پذیر درمناطق حاشیه نشین، سالمندان، کودکان و دانش آموزان، زنان شاغل و زنان خانه دار بیشتر درمعرض اثرات روانی بحران کرونا قرار دارند.

اختلالات اضطرابی در رده چهارم  علت مراجعه و تماس  

زهراغلامرضایی معاون  پیشگیری اداره کل بهزیستی استان قزوین نیز درگفت‌وگو با"پیام شهر"با بیان اینکه اقشار مختلف نیازمند دریافت آموزش و یادگیری در موضوعات سلامت روان هستند، اظهارمی‌کند: مردم باید بدانند در موقعیتهای تنش زا استرس وناکامی را چگونه  مدیریت کنند.

وی ادامه می دهد: طبیعتا جوانان و افراد شاغل نسبت به افراد کهنسال،  نیازمند مراقبت بیشتری هستند و افرادی که اختلالات اضطرابی از جنس وسواس، فوبیا و انواع اختلالات مذکور را دارند دربحران کرونا به آموزشهای بیشتری نیاز دارند و به نظر می رسد استرس و احساس عدم کنترل در آنها بیشتر است.

غلامرضایی با اشاره به آمار مراجعات مردم به مراکز خدمات مشاوره می گوید: سال گذشته با توجه به شیوع  کرونا و بحث فاصله گذاری اجتماعی و ازطرفی همزمان با بروز اختلالات اضطرابی و فشارهای روانی ناشی از شیوع ویروس کرونا مشاوران و روانشناسان تحت نظارت سازمان در بسیاری  ازموارد، خدمات مشاوره را به کادر درمان و افراد و خانواده هایی که دچار بحران مذکور شده اند، به صورت رایگان ونیم بها ارائه داده اند.

وی تصریح می‌کند: به طور کلی 21 هزار مورد خدمات مشاوره در مراکزمشاوره حضوری و 32 هزارو 690مورد مشاوره از طریق واحد صدای مشاور یا همان خط 1480ارائه شده است.

به گفته این مسئول اختلالات اضطرابی در رده چهارم علت مراجعه و تماس قرار دارد.

غلامرضایی در پاسخ به این سوال که در شرایط بحران کرونا مردم به چه خدمات روانشناسی نیاز دارند؟ می گوید: اگر مردم بتوانند خودکارآمدی را در خود تقویت کنند و به این باوربرسند که آنها آمادگی لازم را برای مقابله با این شرایط دارند، طبیعتا می‌توانند از لحاظ سلامت روان در سطح بهتری قرارگیرند.

معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی ادامه می دهد وقتی فردی در قبال رویدادی غیرقابل پیش بینی، احساس درماندگی کند و احساس کند که تسلطی برموقعیت و شرایط بیرونی ندارد، درنتیجه می تواند دچار اضطراب و افسردگی بیشتری شود.

 وی برلزوم ارائه آموزش تاکید می کند و می گوید: آموزشهای بهداشتی و از طرفی همزمان با آموزشهای کاهش استرس، کاهش اضطراب و مقابله با افسردگی ناشی از این شرایط و تقویت اعتماد به نفس افراد می تواند راهکارهای موثربرای مقابله با اثرات روانی کرونا باشد.

 به گفته معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی استان قزوین بحث آموزش مهارتهای ارتباطی با توجه به وضع فاصله اجتماعی نیز موثر است.

این مسئول دربخش دیگری از سخنانش به هماهنگی با اداره کل آموزش و پرورش و ارائه آموزشهای خدمات مشاوره ای به دانش آموزان اشاره می کند و می گوید: با توجه به اینکه اداره کل آموزش و پرورش همچون اداره کل بهزیستی بر کادر آموزشی خود و همچنین استقرار مراکز مشاوره در سطح شهر نظارت  دارد. ارجاع دانش آموزان بیشتر به واحدهای اداره مربوطه صورت می گیرد.

به گفته غلامرضایی، اداره کل بهزیستی نیز درسال گذشته وهمزمان با بحران کرونا و اثرات آن به ویژه کنکور در مراکز تربیتی ارائه خدمات مشاوره تخصصی و هدایت تحصیلی و اضطراب ناشی از کرونا برفرایند تحصیلی دانش آموزان را بیش از پیش درعملکرد خدمات روانشناختی خود داشته و گاها خدمات و مشاوره های رایگان نیم بها و ارائه آموزشهای مرتبط را در برنامه خود پر رنگ ‌تر از سالهای قبل داشته است.

پذیرش جامعه در خدمات روانشناسی نسبت به  قبل وضعیت خوبی دارد

ااین مسئول درخصوص پذیرش جامعه برای دریافت خدمات روانشناسی و مراجعه به مراکز می گوید: درشرایط کنونی و با آموزشهای ارائه شده خوشبختانه آگاهی مردم به خدمات روانشناسی و پذیرش آنها بیشتراز قبل شده است و افراد درمورد مباحث خانوادگی و مدیریت تنش‌ها بیشتر از زمانهای دیگر انگیزه دریافت خدمات روانشناسی و یادگیری راهکارهای روانشناختی را دارند.

وی تاکید می کند: لزوم دریافت خدمات روانشناسانه و مداخلات مشاوره با توجه به شیوع بحران کرونا بیشتر از هر زمان دیگری در افراد جامعه احساس می شود و رغبت به مسائل روانشناسی  و خدمات مشاوره سیر صعودی دارد.

 

سوق باورها به سمت مثبت از موارد کاهش استرس است

زهرا علیخانی یک روانشناس بالینی نیز با بیان اینکه  در دوران بحران کرونا یکی از راهکارهای کاهش استرس معطوف کردن ذهن به کارهای دیگر است. می گوید: نباید با ورود این ویروس کارهای روزانه زندگی را مختل کرد؛ بلکه باید در این ایام انجام کارهای روزانه منزل‌ و رسیدگی به کارهای عقب افتاده برنامه‌ریزی شود.

علیخانی ‌تاکید می‌کند: تصویر‌سازی مثبت، ‌صحبت کردن با اعضای خانواده‌، رسیدگی به تکالیف فرزندان و وضعیت درسی آنها، آموزش به کودکان، ورزش کردن‌، کتاب خواندن انجام بازی‌های مختلف با کودکان می‌تواند در ایام قرنطینه خانگی برای کاهش استرس بسیار مفید واقع شود‌.

این روانشناس با اشاره به اینکه باید منابع استرس زا  را از خود دور کرد می افزاید: افراط  در پیگیری اخبار مربوط به این بحران نیز اضطراب را افزایش می‌دهد. بهتر است افراد این روزها بیشتر وقت خود را با خانواده بگذرانند و رفتارهای صمیمی، عاطفی و آرامبخش را افزایش دهند و استراحت کافی داشته باشند و از افراد استرسی و منفی‌نگر دوری کنند.

این روانشناس بالینی به تاثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدت استرس بر بدن اشاره می‌کند و می‌گوید: استرس در کوتاه مدت ‌منجر به پرخاشگری، لجبازی و نداشتن خواب راحت، عرق و تپش قلب می‌شود و در بلندمدت که استرس وارد متابولیسم بدن می‌شود تاثیرات بدی دارد که یکی از آنها ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن است و می‌تواند زمینه‌‌ساز ابتلابه بیماری کرونا باشد.

  این روانشناسی بالینی ‌سوق باورها به سمت مثبت را یکی از موارد کاهش استرس می‌داند و می‌گوید: افزایش اعتماد به نفس و پرورش روحیه‌ توکل به خدا و حسن‌ظن نسبت به دیگران و اعتماد به قدر الهی و امیدواری می‌تواند کمک بزرگی در این شرایط باشد.

***

در مورد ضرورت سلامت روان آنچه ضروری به نظر می رسد این است که  برای رسیدن به سلامت روان توام با شادی و نشاط و آرامش در زندگی، چاره ای نیست جز اینکه حداقل هایی از نیازهای ضروری فرد تامین شود. درهمین خصوص کارشناسان حوزه علوم اجتماعی و روان شناسی یادآوری می کنند باید شرایط و زیرساخت حال خوب داشتن در جامعه فراهم شود؛ به گونه ای که نیازهای اساسی برآورده شود تا افراد در صورت مشاهده مشکلات مرتبط با سلامت روان به فکر درمان برآیند.

تصاویر مرتبط